De meeste mensen denken dat wanneer blijkt dat wij geen vrije wil hebben alles van tevoren is bepaald. Daar is gelukkig geen sprake van. Allereerst is het goed om vast te stellen wat “de vrije wil” is. Want het is vrij zeker dat wat wij als onze vrije wil ervaren een illusie is. Met een breinscanner kan je namelijk al tussen de 8 en 20 seconden van tevoren zien of iemand een keuze gaat maken. Pas nadat ons onbewustzijn heeft gekozen, worden we bewust van de keuze die we hebben gemaakt.
Dat betekent dat wat wij als vrije wil ervaren een illusie is. Ons brein geeft ons deze illusie om te voorkomen dat we gek worden. Dat de vrije wil zoals we die ervaren een illusie is, betekent geenszins dat alles dan maar is bepaald. Mensen hebben te veel de neiging om te denken in termen van tegenstellingen. Bijna alle tegenstellingen zijn geen tegenstellingen, maar punten op een glijdende schaal. Zo zijn wit en zwart geen tegenstellingen maar punten op een kleurenspectrum. Zo zijn goed en kwaad geen tegenstellingen, maar punten op een glijdende schaal van gedrag dat we handig vinden tot gedag dat we onhandig vinden. Op diezelfde manier zijn onze vrije wil en determinisme, het idee dat alles is bepaald, punten op een glijdende schaal.
In het midden tussen determinisme en onze vrije wil ligt vrijheid. Weliswaar is onze vrije wil een illusie, maar gelukkig hebben we wel vrijheid. In ons brein worden namelijk continue tienduizenden mogelijkheden doorgerekend over wat te verwachten en wat te doen. Naarmate je meer training hebt in het Enneagram, NLP en hypnose heeft je brein meer opties en dus ook meer de vrijheid om te doen en laten wat je wil. Bij NLP gaan we ervan uit dat mensen die in de problemen zitten te weinig opties hebben. Hadden ze meer opties dan waren ze zelfstandig wel uit de problemen gekomen. Met het Enneagram, NLP en hypnose krijgen mensen meer opties waardoor hun brein opeens wel in staat is om uit de problemen te komen. Hetzelfde geldt voor mensen die zich nog verder willen ontwikkelen. Als je tegen een plafond aanloopt dan betekent dat niets meer dan dat je brein niet genoeg opties heeft om verder te groeien. Met de juiste trainingen kom je dan weer verder. Bij mij heeft het op die manier de afgelopen twintig jaar goed gewerkt. Het Enneagram heeft mij enorm verder gebracht. En ook met NLP en hypnose ben ik flink gegroeid. Wat ik eerst dacht dat onmogelijk was, bleek toch te kunnen. Zo heb ik o.a. leren DJ’n en is mijn hooikoorts verdwenen. Geenzins omdat ik een vrije wil had, maar wel omdat mijn brein de vrijheid heeft om te blijven groeien.