Is NLP manipulatie?

Ethisch mensen beïnvloeden

Naar aanleiding van de vorige artikel kreeg ik de volgende email toegestuurd (Ik vind het altijd leuk om reacties te krijgen, dus mail me gerust je vragen toe):

“Ik heb veel interesse in verschillende theorieën, filosofieën en spirituele manieren die leiden naar zelfstandig onderzoek en het nemen van verantwoording voor je eigen leven, in de hoop dat andere mensen dat ook gaan doen. De indruk die bij mij wordt gewekt, volgens mij nu de 3e keer, is dat je als het ware reclame maakt voor het “stiekem observeren van mensen”. Je zegt: Voor mensen die op zich goed weten hoe iemand ingedeeld dient te worden, maar graag zouden leren hoe je dit kan doen zonder dat iemand het merkt…

Misschien iets om over na te denken… Geestelijke groei heeft bij mij namelijk alles te maken met openheid en eerlijkheid op een tactvolle manier.”

En deze mevrouw maakt een goed punt. Hoe kun je ethisch omgaan met het beïnvloeden van andere mensen? Voor mij een heel relevante vraag, al was het maar omdat het allereerste vak dat ik tijdens mij studie Filosofie kreeg Ethiek was, en dat ik daar meteen een onvoldoende voor haalde. Wat bij mij weer de vraag deed rijzen of ik wel wist wat goed en kwaad was. (Gelukkig haalde ik een ruime voldoende voor het hertentamen, wat maar weer aangeeft dat als je jong bent, je vaak druk maakt om die er niet toe doen.) Ik werk dan ook niet voor niets met een ethische code.

NLP wordt er vaak van beschuldigd mensen te beïnvloeden en daarmee manipulatief te zijn. Of het nu gaat om het gebruik van NLP binnen Sales (Ik heb hier het artikel Manipuleer Meer Omzet over geschreven. Of dat het gaat om het oplossen van ernstige problemen met een NLP behandeling. Of dat het gaat om met behulp van NLP en het Enneagram, makkelijker met andere mensen om te gaan in je werk en kennissenkring. Op elk vlak waar je NLP toepast is er sprake van beïnvloeding.

Juist deze beïnvloeding is de kracht van NLP. Een van de reden dat nu uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat psychotherapie zo slecht werkt, is dat men altijd geprobeerd heeft om de cliënt niet te beïnvloeden. Cliënt moest op eigen houtje maar ontdekken hoe hij of zij op basis van meer zelfkennis zichzelf als een ware Baron von Münchhausen aan zijn haren uit het moeras moest trekken. Dit blijkt niet te werken. Juist om mensen goed te leren hoe ze met een NLP behandeling de problemen kunnen stoppen en zich weer goed kunnen voelen, dien je zo nu en dan dingen stiekem te doen.

Hetzelfde geldt voor Sales. Verkopen heeft namelijk veel te maken met ethiek. Ik vind dat je alleen producten zou mogen verkopen waarvan je overtuigd bent dat het zeer goed voor andere mensen is. Dat het een aanwinst is voor hun leven. Is dit niet het geval, dan is het überhaupt niet ethisch om dit soort dingen te verkopen ongeacht welke techniek je gebruikt. Is dit wel het geval, dan is het je morele plicht, in mijn visie, om deze producten zo goed mogelijk te verkopen. Je bewijst de koper immers een dienst. Hij of zij is beter af na het kopen van jouw product. Dat om de koper te helpen bij het beslissen je stiekem gebruik maakt van technieken om beter te kunnen helpen, lijkt mij dan ook eerder je ethische plicht dan andersom.

Terugkomend op de Neurogram dagen, zien we inderdaad dat we daar gaan leren hoe je stiekem iemand kunt indelen, kunt testen of jouw aanname ook daadwerkelijk klopt en vervolgens je gedrag leert aanpassen om zo goed mogelijk met anderen om te gaan. Maar ook hier weer op een ethisch verantwoorde wijze. Het doel van het leren van deze technieken is om op een betere manier met mensen om te gaan.

Voordat ik het Enneagram kende, ging ik ervan uit dat alle mensen zo ongeveer hetzelfde zijn. Ze hebben allemaal een brein, armen en benen. Wat ik niet begreep was hoe het toch mogelijk was dat men toch met grote regelmaat van die verschrikkelijk domme dingen deed. Zagen ze dan niet dat zoiets echt niet kon?

Door het Enneagram heb ik me gerealiseerd dat we juist niet allemaal hetzelfde waren. Dat het gedrag waar ik van dacht dat het dom was, vanuit een ander perspectief juist heel slim en begrijpbaar was. Hiermee heb ik veel respect ontwikkeld voor het anderszijn van anderen. En juist hierdoor ben ik beter in staat om goed met andere mensen om te gaan, wat tot gevolg heeft dat ik ze beter kan helpen.

Juist omdat iemand de wijste moet zijn, is het goed dat iemand leert om op een gepaste wijze met anderen om te gaan. Je wordt als het ware de smeerolie die ervoor zorgt dat dingen goed lopen. In mijn visie is het zo dat als je hiertoe in principe in staat toe bent, dat je ook de morele plicht hebt om dit te doen. Omdat je in de meeste zakelijke omgevingen zoals je werk, maar ook in informele sferen zoals sport of andere verenigingen, niet open en bloot aan de slag kan gaan met lastige vragen, is het goed om dit onopvallend te kunnen doen. Op die manier zorg jij ervoor dat het team beter functioneert.

Daarbij is het zeker belangrijk dat je eerlijk blijft en dat wanneer iemand meer interesse voor geestelijke groei toont je ook openheid van zaken geeft. Toch blijkt ook het tactvolle aspect waarin de e-mail naar refereert belangrijk genoeg om deze technieken op een goede wijze te leren.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *